Bijlage risico's
Risico categorie | Sub aanduiding | Toelichting | |||
|---|---|---|---|---|---|
Grondexploitaties |
|
| |||
Bouwplannen en projecten | Westergouwe | De risico’s voor de deelgebieden Westergouwe 1 t/m 3 zijn verder afgenomen. Deze deelgebieden zijn gereed of in een vergevorderd stadium van realisatie. In Westergouwe 3 moeten de woningen op een aantal door de gemeente verkochte bouwvelden nog worden gebouwd. Voor één bouwveld in Westergouwe 3 wordt nog gezocht naar een afnemer. | |||
| Spoorzone | De risico's zijn afgenomen. De gemeente heeft alle bouwkavels verkocht en het woningbouwproject op het laatste gemeentelijke perceel zit in de afbouwfase. Op het andere kavel zijn plannen in voorbereiding voor een hotel. Gemeente is hier geen grondeigenaar en loopt daarmee geen afzet risico's. De gemeente heeft nog wel enkele taken op het gebied van NGE onderzoek en woonrijp maken. Het risico vanuit NGE is altijd aanwezig (kleine kans met grote impact), maar het overgrote deel wordt gesubsidieerd. Het risico voor het woonrijp maken is een algemeen risico op kostenstijging met optimalisatie via ontwerpkeuzes. | |||
| Materiele vaste activa | De gemeente had twee voormalige NIEGG complexen - tegenwoordig MVA. De voorraad percelen Westergouwe Overig en de percelen Spoorzone A1. | |||
Risico categorie | Toelichting | Risicogebied | Kans | Maximale impact (x 1.000) | |
|---|---|---|---|---|---|
Going concern |
|
|
|
| |
Aansprakelijkheid en nadeelcompensatie | Niet of onvoldoende nakomen van contractuele afspraken en toezeggingen, onzorgvuldig handelen of onjuiste toepassing van regelgeving kan ertoe leiden dat de gemeente aansprakelijk wordt gesteld voor schade. Deze schade kan ontstaan in het openbaar gebied (letselschade, materiële schade, evenementen, etc.). Meestal door handelen of nalaten van de gemeente (onterecht weigeren/verlenen vergunning, werken in de openbare ruimte). Het gaat hierbij om grotere schades die niet worden gedekt door de verzekering (contractuele aansprakelijkheid) of boven de dekking uitgaan. | Centraal Juridische Afdeling | 30% | € 1.500 | |
Rampen en crises | Dit risico is de verzameling van alle veiligheidsrisico's: overstromingen, ordeverstoringen, treinongevallen en terrorisme. Hieronder worden per categorie de belangrijkste risico's genoemd. | Openbare Orde en Veiligheid | 15% | € 3.000 | |
Bedrijfscontinuïteit | Bedrijfscontinuïteit is gericht op het waarborgen van de voortgang van bedrijfsprocessen bij een incident, ramp of calamiteit. Dit kunnen traditionele rampen zijn, zoals natuurrampen, brand en diefstal. Zo kan bijvoorbeeld langdurige stroomuitval de continuïteit van de dienstverlening in gevaar brengen. | Facilitair | 10% | € 1.500 | |
Verzakkingen woonwagenlocaties | Risico is dat de gemeente extra kosten moet maken om verzakkingen van de woonwagenlocaties tegen te gaan. Aantal van de woonwagenlocaties in eigendom van de gemeente hebben te maken met verzakkingen. Als verhuurder zijn wij verantwoordelijk voor een goede woonplek en dus ook een goede ondergrond. Om verzakkingen tegen te gaan worden de standplaatsen voorzien van een fundering. Kosten hiervan zijn circa €190.000 per plek. | Beheer Openbare Ruimte | 70% | € 400 | |
Stijgende rente | Het risico van stijgende rente voor de begroting kan zich op verschillende manieren manifesteren. | Treasury | 50% | € 500 | |
Invoering Omgevingswet | Per 1 januari 2024 is de Omgevingswet van kracht. Het implementeren van de wet, waaronder het ontwikkelen van nieuwe werkprocessen en het opstellen van het omgevingsplan, kosten mogelijk meer dan eerder aan de reguliere ruimtelijke ordening en vergunningverlening werd besteed. In 2024 wordt dit beter inzichtelijk. Er zijn werkafspraken met de ODMH gemaakt en er is een plan van aanpak voor het opstellen van het omgevingsplan vastgesteld. In de reserve Omgevingswet zijn middelen beschikbaar o.a. voor het inhuren van deskundige ondersteuning. De legesinkomsten worden bewaakt en waar nodig bijgesteld. | Ruimtelijk beleid | 50% | € 500 | |
Extra inhuur | Het risico bestaat dat door omstandigheden extra kosten voor niet-begrote inhuur zullen worden gemaakt. | Inhuur | 50% | € 500 | |
Frauderisico | Fraude is het bevoordelen van jezelf of een ander middels opzettelijk wederrechtelijk handelen. Bepalend voor fraude zijn dus de elementen bevoordeling en opzettelijke strijdigheid met wet- en regelgeving. Iedere organisatie loopt het risico om slachtoffer te worden van fraude. Om tegen dit risico te wapenen worden beheersmaatregelen getroffen. In 2023 is een frauderisicoanalyse uitgevoerd met de conclusie dat frauderisico's in voldoende mate beheerst worden. Desondanks is het risico op fraude niet uit te sluiten. Het frauderisico bestaat uit drie elementen: | Risk & Compliance / Control | 15% | € 1.500 | |
Vorderingen op personen/ bedrijven zijn niet te innen | Het toepassen van bestuursdwang (artikel 5.3.1 Awb) is één van de handhavingsinstrumenten die gemeenten hebben tegen overtredingen van de wet en illegale situaties. Het risico bestaat dat de dwangsom vervolgens niet geïnd kan worden. Dit geldt ook voor andere vorderingen die de gemeente heeft op personen of bedrijven. | Financiën | 30% | € 700 | |
ICT-systemen zijn door cybercrime (o.a. ransomware) niet beschikbaar | Discontinuïteit van bedrijfsvoering als gevolg van het niet beschikbaar zijn van systemen. Kosten bij aanbieders / gemeente Gouda om systemen weer werkend te krijgen. | ICT | 5% | € 3.000 | |
Subsidies | Voor projecten op het gebied van verkeer, economie en bodem wordt gebruik gemaakt van (provinciale) subsidies. Het risico bestaat dat door de krappe arbeidsmarkt, ziekte en tegenvallers in de uitvoering projecten niet tijdig gerealiseerd kunnen worden, waardoor subsidies niet binnen de gestelde termijn besteed kunnen worden. Ook kan een verantwoording die onvolledig is of fouten bevat, ertoe leiden dat het recht op de subsidie vervalt. | Ruimtelijk beleid | 50% | € 400 | |
Invoering Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) | Private kwaliteitsborgers zijn na invoering Wkb belast met het toezichthouden op bouwwerken uit gevolgklasse 1. Deze taak is vanaf de invoering Wkb niet meer bij de ODMH belegd (zowel toezicht als vergunningverlening). De ODMH/gemeente heeft echter wel de wettelijke taak om de kwaliteitsborger te beoordelen op onder andere de certificering en het borgingsplan (dit naast administratieve handelingen). Deze kosten mogen niet gedekt worden uit legesinkomsten. | Ruimtelijk beleid | 75% | € 150 | |
Niet voldoen aan privacy Wetgeving (AVG) | Gemeenten verwerken voor de uitvoering van hun taken persoonsgegevens. Op grond van de Algemene Verordening Persoonsgegevens zijn gemeenten ertoe gehouden om zorgvuldige verwerking van deze gegevens aantoonbaar te waarborgen. De wetgeving is stevig, onder andere door het stellen van hoge boetes. Daarnaast zijn de inhoudelijke eisen streng, zoals het aanstellen van een data protection officer, het uitvoeren van risico-analyses, zogenoemde privacy impact assessments (PIA’s) en het hebben van een actueel verwerkingenregister. Het risico blijft altijd aanwezig dat persoonsgegevens onzorgvuldig worden verwerkt, waaruit datalekken kunnen ontstaan. Dit kan leiden tot financiële schade, zoals opgelegde boetes door de Autoriteit Persoonsgegevens. Ook kunnen datalekken of incidenten betrokkenen ernstig schaden en kan imagoschade ontstaan voor de organisatie als een lek of incident bijvoorbeeld in de media veel aandacht krijgt. | AVG-Privacy | 10% | € 1.000 | |
Saldo financieringsfunctie valt lager uit dan begroot | Volumerisico is het risico dat er een mismatch is tussen de werkelijke en de begrote financieringsbehoefte. Als het werkelijk investeringsniveau lager uitvalt dan ingeschat leidt dit tot een intern rentenadeel, doordat er minder doorbelast kan worden aan het betreffende project. Voor het onttrekken van geld, betaalt de gemeente een vergoeding (rente). De rente wordt vervolgens intern doorbelast aan het betreffende project of dienstonderdeel. Voor het doorbelasten wordt een omslagrente gehanteerd en gefixeerd in de begroting. Dit brengt financiële- en beheerstechnische risico's met zich mee. Omslagrente is als gevolg van hetgeen het BBV voorschrijft aangepast van 2,20% in 2023, 1.90% in 2024 en ingaande 2025 naar 1,90%. | Treasury | 90% | € 100 | |
Open einde regeling WMO | De Wet Maatschappelijke ondersteuning (WMO) is een open-einde regeling en kent daardoor geen bestedingsplafond. Hierdoor moet de gemeente ondersteuning blijven leveren aan haar inwoners, ook als het budget voor het betreffende jaar niet toereikend is. Aankomende jaren wordt als gevolg van de demografische ontwikkelingen en de in gang gezette beweging naar langer thuis wonen extra druk verwacht op de WMO- middelen. Uitvoering van de WMO doet de gemeente zelf. | WMO | 30% | € 250 | |
Gladheidsbestrijding | Het risico op een extreme winter. Extra kosten voor de gemeente doordat er meer gladheidsbestrijding moet worden uitgevoerd. | Beheer Openbare Ruimte | 40% | € 150 | |
Onderhoud sportaccommodaties | Onderhoud van de sportaccommodaties is opgenomen in het meerjarig onderhoudsplan. Het risico is dat het budget niet toereikend is. Terwijl het onderhoud wel uitgevoerd moet worden. | Vastgoed | 60% | € 100 | |
Stormschade | Het risico van zeer zware stormen wat extra kosten voor de gemeente betekent. Zoals het ruimen van bomen en vorstschade. | Beheer Openbare Ruimte | 70% | € 75 | |
Kosten versnelde transformatie jeugdhulp plus | In de jeugdhulp plus wordt al enkele jaren gewerkt aan de afbouw van gesloten plaatsingen. Deze ontwikkeling is echter versneld door zowel een landelijke maatschappelijke beweging als een motie in de Tweede Kamer voor de afbouw van jeugdhulp plus. Hierdoor gaat de afbouw van deze locatiegebonden zorg sneller dan aanvankelijk was ingeschat. Dit heeft gevolgen voor de bedrijfsvoering van de aanbieders. Midden-Holland is als kleine regio hierin een kleine speler: accounthouders voor deze partijen zijn Den Haag of Rotterdam. | Sociaal Domein | 40% | € 120 | |
Specifieke Uitkeringen (SiSa) | De gemeente ontvangt allerlei specifieke uitkeringen welke verantwoord dienen te worden via de systematiek van Single Information Single Audit (SISA). Indien de verantwoording niet of onvoldoende invulling krijgt, loopt de gemeente het risico dat de uitkering niet als een rechtmatige besteding wordt aangemerkt en terugbetaald moet worden. Naast het risico van terugbetaling, bestaat er een financieel risico als gevolg van extra werkzaamheden door de accountant en/of ambtelijke inzet. | Control | 5% | € 500 | |
Borgstelling via het Waarborgfonds Eigen Woningen (WEW) en WSW-borgstellingen voor woningcorporaties | Dit risico betreft aan particulieren en aan woningcorporaties verstrekte geldleningen waarvoor waarborgfondsen optreden als borg; de gemeente fungeert als achtervang (als secundaire of tertiaire zekerheid). De gemeente zal pas op deze borgstellingen worden aangesproken als het garantievermogen van de waarborgfondsen onvoldoende is om de betalingsverplichtingen voor rente en aflossing van de gewaarborgde geldleningen over te nemen van de in gebreke blijvende instelling. | Treasury | 5% | € 50 | |